Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 27 Απριλίου 2025, Κυριακή τοῦ Θωμᾶ (Ἰωάν. κ΄ 19-31)

Oὔσης ὀψίας τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ τῇ μιᾷ τῶν σαββάτων, καὶ τῶν θυρῶν κεκλεισμένων ὅπου ἦσαν οἱ μαθηταὶ συνηγμένοι διὰ τὸν φόβον τῶν ᾿Ιουδαίων, ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς καὶ ἔστη εἰς τὸ μέσον, καὶ λέγει αὐτοῖς· εἰρήνη ὑμῖν. καὶ τοῦτο εἰπὼν ἔδειξεν αὐτοῖς τὰς χεῖρας καὶ τὴν πλευρὰν αὐτοῦ. ἐχάρησαν οὖν οἱ μαθηταὶ ἰδόντες τὸν Κύριον. εἶπεν οὖν αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς πάλιν· εἰρήνη ὑμῖν. καθὼς ἀπέσταλκέ με ὁ πατήρ, κἀγὼ πέμπω ὑμᾶς. καὶ τοῦτο εἰπὼν ἐνεφύσησε καὶ λέγει αὐτοῖς· λάβετε Πνεῦμα Ἅγιον· ἄν τινων ἀφῆτε τὰς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς, ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται. Θωμᾶς δὲ εἷς ἐκ τῶν δώδεκα, ὁ λε­γόμενος Δίδυμος, οὐκ ἦν μετ᾿ αὐτῶν ὅτε ἦλθεν ὁ ᾿Ιησοῦς. ἔλεγον οὖν αὐτῷ οἱ ἄλλοι μαθηταί· ἑωράκαμεν τὸν Κύριον. ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· ἐὰν μὴ ἴδω ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ τὸν τύπον τῶν ἥλων, καὶ βάλω τὸν δάκτυλόν μου εἰς τὸν τύπον τῶν ἥλων, καὶ βάλω τὴν χεῖρά μου εἰς τὴν πλευρὰν αὐτοῦ, οὐ μὴ πιστεύσω. Καὶ μεθ᾿ ἡμέρας ὀκτὼ πάλιν ἦσαν ἔσω οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ καὶ Θωμᾶς μετ᾿ αὐτῶν. ἔρχεται ὁ ᾿Ιησοῦς τῶν θυρῶν κεκλεισμένων, καὶ ἔστη εἰς τὸ μέσον καὶ εἶπεν· εἰρήνη ὑμῖν. εἶτα λέγει τῷ Θωμᾷ· φέρε τὸν δάκτυλόν σου ὧδε καὶ ἴδε τὰς χεῖράς μου, καὶ φέρε τὴν χεῖρά σου καὶ βάλε εἰς τὴν πλευράν μου, καὶ μὴ γίνου ἄπιστος, ἀλλὰ πιστός. καὶ ἀπεκρίθη Θωμᾶς καὶ εἶπεν αὐτῷ· ὁ Κύριός μου καὶ ὁ Θεός μου. λέγει αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς· ὅτι ἑώρακάς με, πεπίστευκας· μακάριοι οἱ μὴ ἰδόντες καὶ πιστεύσαντες. Πολλὰ μὲν οὖν καὶ ἄλλα σημεῖα ἐποίησεν ὁ ᾿Ιησοῦς ἐνώπιον τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, ἃ οὐκ ἔστι γεγραμμένα ἐν τῷ βιβλίῳ τούτῳ· ταῦτα δὲ γέγραπται ἵνα πιστεύσητε ὅτι ᾿Ιησοῦς ἐστιν ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ, καὶ ἵνα πιστεύοντες ζωὴν ἔχητε ἐν τῷ ὀνόματι αὐτοῦ.

ΣΚΕΨΕΙΣ – ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ – ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

1. Ἀπὸ τὸν φόβο στὴν εἰρήνη

Ὁφόβος καὶ ἡ θλίψη εἶχαν μαυρίσει τὶς καρδιὲς τῶν Μαθητῶν. Κλεισμένοι τώρα στὸ ὑπερῶο τῆς Ἱερουσαλήμ, ἀνακαλοῦσαν στὴ μνήμη τους ὅσα συγκλονιστικὰ γεγονότα εἶχαν συμβεῖ τὶς τελευταῖες ἡμέρες: τὴν προδοσία τοῦ Ἰούδα, τὴν ἄδικη δίκη τοῦ Διδασκάλου, τὶς κραυγὲς τῶν Ἰουδαίων, τὸ μίσος τῶν στρατιωτῶν, τὸν Σταυρό, τὸ αἷμα, τὸν θάνατο, τὴν ταφὴ τῶν ἐλπίδων τους. Τώρα κινδύνευαν καὶ οἱ ἴδιοι. Οἱ κλειδωμένες πόρτες τοῦ ὑπερώου τοὺς χάριζαν ἴσως μιὰ μικρὴ αἴσθηση ἀσφάλειας.

Τότε λοιπόν, στὴν κορύφωση τοῦ φόβου, ἐμφανίσθηκε ξαφνικὰ ἀνάμεσά τους ὁ Κύριος. Δὲν τοὺς ἐπέπληξε, ποὺ Τὸν ἄφησαν μόνο στὶς δύσκολες ὧρες τοῦ Πάθους, οὔτε ἤλεγξε τὸν Πέτρο γιὰ τὴν τριπλὴ ἄρνηση, ἀλλὰ τοὺς καθησύχασε λέγοντας: «Εἰρήνη ὑμῖν»! Ἂς ἔλθει εἰρήνη σὲ σᾶς. Καὶ τοὺς ἔδειξε τὰ τρυπημένα χέρια καὶ τὴν πλευρά του. Ἄλλαξε τελείως τώρα ἡ ψυχικὴ κατάσταση τῶν Μαθητῶν. Τὸν φόβο καὶ τὴν ἀγωνία διαδέχθηκαν ἡ εἰρήνη καὶ ἡ χαρά.

Αὐτὸ δὲν συνέβη μόνο τότε. Ἐπανα­λαμβάνεται κάθε φορὰ ποὺ εἰσέρχεται σὲ κάποιο σπίτι ὁ Κύριος. Σκορπίζει ἐκεῖ τὴ δική του εἰρήνη. Ἀλλὰ καὶ ὅταν κατοικεῖ στὴν ἀνθρώπινη καρδιὰ ὁ Χριστός, τὴν ἴδια εἰρήνη μεταδίδει μὲ τὴν παρουσία του. Μόνο τότε μπορεῖ νὰ εἰρηνεύσει ἀληθινὰ ὁ κόσμος καὶ ἡ κοινωνία μας, ὅταν ἔχουμε ἀνάμεσά μας τὸν Χριστό. Μόνο τότε χάνεται τὸ πέπλο τῆς ἀπελπισίας καὶ τοῦ φόβου ἀπὸ τὴν ἀναστατωμένη καρδιά μας, ὅταν ἐνοικεῖ σ᾿ αὐτὴν ὁ Κύριος. Ἐκεῖνος χαρίζει μόνιμη καὶ ἀδιασάλευτη εἰρήνη.

2. Συγκατάβαση στὴν ἀδυναμία μας

Τὸ βράδυ ἐκεῖνο ποὺ ἐμφανίσθηκε στοὺς Μαθητὲς ὁ Κύριος, ἔλειπε ὁ Θωμᾶς. Τοῦ περιέγραψαν ἀργότερα οἱ ὑπόλοιποι ὅ,τι εἶχε συμβεῖ, ἀλλὰ ὁ Θωμᾶς δὲν τοὺς πίστευε. Ἀπαιτοῦσε νὰ βεβαιωθεῖ μόνος του· νὰ δεῖ καὶ νὰ ψηλαφήσει τὶς πληγὲς στὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Ὀκτὼ ἡμέρες ἀργότερα ἦταν πάλι συναγμένοι οἱ Μαθητὲς στὸ ὑπερῶο. Μαζί τους αὐτὴ τὴ φορὰ καὶ ὁ Θωμᾶς. Ἐμφανίσθηκε πάλι τότε ἀνάμεσά τους ὁ Κύριος. Ἀπευθύνθηκε τώρα στὸν Θωμᾶ. Τὸν προέτρεψε νὰ δεῖ καὶ νὰ ψηλαφήσει τὶς πληγὲς στὰ χέρια καὶ τὴν πλευρά του, ὥστε νὰ βεβαιωθεῖ μὲ τὶς αἰσθήσεις του, ὅπως ἀπαιτοῦσε, γιὰ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Διδασκάλου.

Κάνει ἀσφαλῶς ἐντύπωση τὸ ὅτι ὁ Κύριος συγκατέβη στὴν ἀδυναμία καὶ στὴν ὀλιγοπιστία τοῦ Θωμᾶ. Ἔκανε αἰσθητὴ τὴν παρουσία του, τὴν Ἀνάστασή του, μὲ τοὺς ὅρους ποὺ ζητοῦσε ὁ Μαθητής. Δὲν τὸν ἄφησε νὰ πνιγεῖ στὶς ἀμφιβολίες, διότι γνώριζε τὴν ἀγαθὴ προαίρεση τοῦ Θωμᾶ, ποὺ δὲν εἶχε ἀλαζονεία καὶ ἐγωισμό. Εἶδε τὴν ἀγαπώσα καρδιά του, τὴν εἰλικρινὴ ἀναζήτησή του καὶ συγκατέβη.

Ὁ Θεός μας δὲν εἶναι σκληρὸς καὶ ἄτεγκτος, ἀλλὰ ἐλεήμων καὶ φιλάνθρωπος. Κατανοεῖ τὶς ἀδυναμίες μας. Γνωρίζει ὅτι κάποιες φορὲς κλονίζεται ἡ πίστη μας. Βλέποντας τὴν πάλη μας μὲ τοὺς λογισμούς, δὲν μᾶς ἀφήνει νὰ χαθοῦμε. Συγκαταβαίνει καὶ μᾶς στηρίζει στὴν πίστη. Μᾶς δίνει θάρρος, μᾶς βεβαιώνει γιὰ τὴν παρουσία του. Ἀρκεῖ νὰ μὴν ὑπάρχει μέσα μας ὑψηλοφροσύνη καὶ ἀλαζονεία, ἀλλὰ εἰλικρινὴς ἀναζήτηση τοῦ Θεοῦ καὶ μιὰ καρδιὰ ποὺ χτυπᾶ γιὰ Ἐκεῖνον.

3. Πίστη ἀπροϋπόθετη

Ὁ δύσπιστος Μαθητὴς συγκλονίσθηκε μὲ τὴ φανέρωση τοῦ Κυρίου καὶ φώναξε συντετριμμένος: «Πιστεύω καὶ ὁμολογῶ ὅτι εἶσαι ὁ Κύριός μου καὶ ὁ Θεός μου». Ὁ Χριστὸς τότε ἀποκρίθηκε: Πίστεψες, ἐπειδὴ μὲ εἶδες. «Μακάριοι οἱ μὴ ἰδόντες καὶ πιστεύσαντες». Μακάριοι καὶ πιὸ εὐτυχισμένοι εἶναι ἐκεῖνοι ποὺ πιστεύουν, χωρὶς νὰ μὲ ἔχουν δεῖ μὲ τὰ μάτια τους.

Ὁ τελευταῖος αὐτὸς λόγος τοῦ Κυρίου στὸν Θωμᾶ ἔχει καὶ γιὰ ἐμᾶς πολύ μεγάλη σημασία. Ὁ Κύριος συγκαταβαίνει συχνὰ στὶς ἀδυναμίες καὶ στὶς ἀμφιβολίες μας. Αὐτὸ ὅμως δὲν σημαίνει ὅτι πρέπει νὰ ζητοῦμε ἁπτὲς ἀποδείξεις τῆς παρουσίας του μὲ τὶς αἰσθήσεις μας. Ἂν μπορούσαμε μὲ τὰ μάτια μας νὰ δοῦμε καὶ μὲ τὰ χέρια μας νὰ ψηλαφήσουμε τὴ θεότητά του, τί ἀξία θὰ εἶχε τότε ἡ πίστη μας; Πῶς θὰ δείχναμε τὴν ταπεινὴ ὑποταγή μας στὴ μαρτυρία τῶν Γραφῶν γιὰ Ἐκεῖνον;

Ὁ Κύριος ἀποκαλύπτεται στὸν κάθε πιστό, ὄχι ὅμως μέσῳ τῶν αἰσθήσεων τοῦ σώματος. Ἀποκαλύπτεται στὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου. Γίνεται ὁρατὸς ἀπὸ τοὺς πνευματικοὺς ὀφθαλμούς. Ἡ παρουσία του γίνεται ἁπτὴ καὶ ψηλαφητὴ μὲ τὰ πνευματικὰ αἰσθητήρια στὴ ζωὴ κάθε πιστοῦ. Ἀρκεῖ νὰ εἶναι καθαρὰ τὰ αἰσθητήριά μας. «Καθαρθῶμεν τὰς αἰσθήσεις καὶ ὀψόμεθα τῷ ἀπροσίτῳ φωτὶ τῆς ἀναστάσεως», ψάλλουμε τὶς ἡμέρες αὐτές. Ἂς καθαρίσουμε λοιπὸν τὶς πνευματικές μας αἰσθήσεις καὶ τότε θὰ δοῦμε τὸ ἀπρόσιτο φῶς τῆς Ἀναστάσεως. Θὰ εἶναι τόσο ζωντανὴ ἡ παρουσία τοῦ Κυρίου μέσα μας, ποὺ δὲν θὰ χρειαζόμαστε ἄλλες ἀποδείξεις.