Μποροῦν ἄραγε οἱ γονεῖς νὰ ἰσχυριστοῦν, ὅτι γιὰ τὴν καταστροφὴ τῶν παιδιῶν φταίει τὸ καταλυτικὸ πνεῦμα τῆς ἐποχῆς; Πολλοί γονεῖς παραπονιοῦνται: «Ἡ σημερινὴ ἐποχὴ εἶναι πολὺ χειρότερη ἀπὸ τὴ δική μας. Ὅταν ἤμασταν ἐμεῖς νέοι, ὑπῆρχε περισσότερος φόβος Θεοῦ. Καὶ τὰ παιδιὰ ἄκουγαν περισσότερο τοὺς γονεῖς καὶ τοὺς σέβονταν».

Στὰ λόγια αὐτὰ ὑπάρχει πολλὴ ἀλήθεια. Δυστυχῶς, τὸ κλίμα ποὺ ἐπικρατεῖ στὴν ἐποχή μας δὲν εἶναι καλό. Ἡ ἀναγνώριση τοῦ κύρους εἶναι σήμερα κάτι σπάνιο. Ὁ σεβασμὸς τῆς πνευματικῆς καὶ κοσμικῆς ἀρχῆς καὶ ἡ ἐκτίμηση πρὸς τοὺς καθηγητὲς καὶ τοὺς μεγαλυτέρους εἶναι γιὰ πολλοὺς «ξεπερασμένες ἰδέες».

Κανείς, δυστυχῶς, δὲν μπορεῖ ν’ ἀμφιβάλλει, ὅτι τὸ καταλυτικὸ πνεῦμα τῆς ἐποχῆς ἐπιδρᾶ στὰ παιδιά καὶ ἰδιαίτερα στοὺς νέους ποὺ σπουδάζουν.

Τὸ γεγονὸς, ὅμως, αὐτὸ ἀπαλλάσσει, ἄραγε, τοὺς γονεῖς ἀπὸ τὴν εὐθύνη καὶ τὴν ἐνοχή; Δὲν ὑπάρχει, δηλαδὴ, κανένας τρόπος νὰ προφυλάξουν τὰ παιδιά τους ἀπὸ τὸ πνεῦμα τῆς ἐποχῆς; Ὅταν ἔξω φυσάει κι ἔχει παγωνιά, τί κάνετε; Δὲν κλείνετε πόρτες καὶ παράθυρα, γιὰ νὰ μὴ μπεῖ ὁ κρύος ἀέρας στὸ δωμάτιο; Ἔτσι θὰ κάνουμε καὶ μὲ τὸ πνεῦμα τῆς ἐποχῆς: Μποροῦμε νὰ ἐμποδίσουμε τὴν εἴσοδό του στὸ σπίτι, ἂν δώσουμε στὰ παιδιὰ ὀρθόδοξη ἀγωγή.

Ἂν, ὅμως, οἱ ἴδιοι οἱ γονεῖς συμφωνοῦν μ’ αὐτὸ τὸ «σύγχρονο πνεῦμα» καὶ πιστεύουν, ὅτι δὲν πρέπει νὰ πλέουν ἀντίθετα στὸ ρεῦμα, τότε δὲν εἶναι βέβαια δυνατὸ νὰ προστατευθοῦν τὰ παιδιὰ ἀπὸ τὴν ὀλέθρια ἐπίδραση τῆς ἐποχῆς. Ἂν ὁ πατέρας εἶναι “φιλελεύθερος”, “μοντέρνος”, “προοδευτικός”, ἂν δὲν δίνει σημασία σὲ καμιὰ ἠθικὴ ἀρχή, ἂν μιλάει μὲ πάθος ἐναντίον τῆς Ἐκκλησίας ἢ εἰρωνεύεται τὶς ἀλήθειες τῆς πίστεως, πῶς μπορεῖ νὰ περιμένει σεβασμὸ ἀπὸ τὰ παιδιά του;

Ἂν οἱ γονεῖς δὲν σέβονται τὸ Θεὸ καὶ τὴν ἁγία Ἐκκλησία Του, πῶς τὰ παιδιὰ θὰ σεβαστοῦν τοὺς ἴδιους;

Ἐπιπλέον, ἂν οἱ γονεῖς, καὶ μπροστὰ στὰ παιδιὰ τους ἀκόμα, διασύρουν τὴν πνευματικὴ ἢ τὴν πολιτειακὴ ἐξουσία, κακολογοῦν καὶ βρίζουν τοὺς προϊσταμένους τους, κριτικάρουν καὶ καταδικάζουν ὅλους καὶ ὅλα, δὲν ἀναγνωρίζουν καμιὰ ἀρχὴ ἢ αὐθεντία, πῶς τὰ παιδιὰ θ’ ἀναγνωρίσουν τὸ δικό τους κύρος;

Λοιπόν, ἂν θέλετε τὸ καταστροφικὸ πνεῦμα τῆς ἐποχῆς νὰ μὴ μολύνει τὰ παιδιά σας, προστατευθεῖτε πρῶτα ἐσεὶς ἀπὸ τὴν ἐπίδρασή του, ἐφαρμόζοντας μὲ συνέπεια τὸ νόμο τοῦ Θεοῦ καὶ τὴ διδασκαλία τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μας.

*****

Δείξαμε, νομίζω, μὲ σαφήνεια, ὅτι ἡ μεγαλύτερη εὐθύνη βαρύνει ἐσᾶς, ἂν τὰ παιδιά σας δὲν πῆραν σωστὴ ἀνατροφή. Ὅσα εἴπαμε εἶναι κατοχυρωμένα στὴν Ἁγία Γραφή, γιατί μέσ’ ἀπ’ αὐτὴν μιλάει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, «τὸ πνεῦμα τῆς ἀληθείας». Ἤδη στὴν Παλαιὰ Διαθήκη διαβάζουμε: «Μὴ μακαρίζεις τὸν ἄνθρωπο πρὶν ἀπὸ τὸ θάνατό του, γιατί ὁ ἄνθρωπος γνωρίζεται ἀπὸ τὰ παιδιά του». Δηλαδὴ ἀπὸ τὴ ζωὴ τῶν παιδιῶν κρίνεται ἡ ἀξία τῶν γονιῶν.

Ἀλλὰ καὶ στὸν εἰδωλολατρικὸ ἀκόμα κόσμο, οἱ γονεῖς ἦταν ὑπεύθυνοι γιὰ τὰ σφάλματα τῶν παιδιῶν.

Ὁ Λυκοῦργος, ὁ περίφημος νομοθέτης τῆς ἀρχαίας Σπάρτης, ὅρισε μὲ νόμο νὰ τιμωροῦνται οἱ γονεῖς γιὰ τὰ παραπτώματα τῶν παιδιῶν! Γιατί; Ἐπειδὴ οἱ γονεῖς μποροῦσαν καὶ ἦταν ὑποχρεωμένοι νὰ τὰ προλάβουν καὶ νὰ τ’ ἀποτρέψουν.

Ὁ φιλόσοφος Διογένης, ἄλλωστε, χτύπησε τὸν πατέρα ἑνὸς παιδιοῦ, ἐπειδὴ αὐτὸ ἔλεγε αἰσχρόλογα μπροστά του. Γιὰ ποιὸ λόγο; Ἐπειδὴ ὁ πατέρας δὲν ἀνέθρεψε σωστὰ τὸ γιό του.

Εἴδατε, λοιπόν, ὅτι οἱ γονεῖς κυρίως εἶναι ὑπεύθυνοι μπροστὰ στὸ Θεὸ γιὰ τὰ παιδιά τους.

Ἂν μέσα σ’ ἕναν ὡραῖο κῆπο εἶναι ἕνα ἄγριο δέντρο, κανεὶς δὲν θὰ σκεφτεῖ νὰ τὸ κατηγορήσει. Ὅλοι, ὅμως, θὰ ρίξουν τὴν εὐθύνη στὸν κηπουρό, ποὺ τ’ ἄφησε ν’ ἀναπτύσσεται χωρὶς περιποίηση, κι ἔτσι ἔγινε ἄγριο. Μὲ τὸν ἴδιο τρόπο, γιὰ τὰ ζιζάνια τῆς παιδικῆς καρδιᾶς ὑπεύθυνοι εἶναι οἱ γονεῖς!

Σκεφτεῖτε, λοιπὸν, αὐτὴ τὴν εὐθύνη, καὶ μὴν ἐμποδίζετε, μὲ τὴν ἀδιαφορία ἢ καὶ τὴν ἀρνητικὴ στάση σας, τὴν πορεία τῶν παιδιῶν σας πρὸς τὸ Θεό. Ἔχετε ὑποχρέωση νὰ τὰ ὁδηγήσετε στὸ Σωτήρα, ποὺ τὰ καλεῖ κοντά Του καὶ σᾶς λέει: «Ἄφετε τὰ παιδὶα ἔρχεσθαι πρὸς με, καὶ μὴ κωλύετε αὐτά» (Μάρκ. 10:14).