Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 23 Φεβρουαρίου 2025, τῆς Ἀπόκρεω (Ματθ. κε΄ 31-46)
Eἶπεν ὁ Κύριος· ὅταν ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ καὶ πάντες οἱ ἅγιοι ἄγγελοι μετ᾿ αὐτοῦ, τότε καθίσει ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ, καὶ συναχθήσεται ἔμπροσθεν αὐτοῦ πάντα τὰ ἔθνη, καὶ ἀφοριεῖ αὐτοὺς ἀπ᾿ ἀλλήλων ὥσπερ ὁ ποιμὴν ἀφορίζει τὰ πρόβατα ἀπὸ τῶν ἐρίφων, καὶ στήσει τὰ μὲν πρόβατα ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ, τὰ δὲ ἐρίφια ἐξ εὐωνύμων. τότε ἐρεῖ ὁ βασιλεὺς τοῖς ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ· δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου. ἐπείνασα γάρ, καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα, καὶ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην, καὶ συνηγάγετέ με, γυμνός, καὶ περιεβάλετέ με, ἠσθένησα, καὶ ἐπεσκέψασθέ με, ἐν φυλακῇ ἤμην, καὶ ἤλθετε πρός με.
τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ οἱ δίκαιοι λέγοντες· κύριε, πότε σε εἴδομεν πεινῶντα καὶ ἐθρέψαμεν, ἢ διψῶντα καὶ ἐποτίσαμεν; πότε δέ σε εἴδομεν ξένον καὶ συνηγάγομεν, ἢ γυμνὸν καὶ περιεβάλομεν; πότε δέ σε εἴδομεν ἀσθενῆ ἢ ἐν φυλακῇ, καὶ ἤλθομεν πρός σε; καὶ ἀποκριθεὶς ὁ βασιλεὺς ἐρεῖ αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ᾿ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε. τότε ἐρεῖ καὶ τοῖς ἐξ εὐωνύμων· πορεύεσθε ἀπ᾿ ἐμοῦ οἱ κατηραμένοι εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον τὸ ἡτοιμασμένον τῷ διαβόλῳ καὶ τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ. ἐπείνασα γάρ, καὶ οὐκ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα, καὶ οὐκ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην, καὶ οὐ συνηγάγετέ με, γυμνός, καὶ οὐ περιεβάλετέ με, ἀσθενὴς καὶ ἐν φυλακῇ, καὶ οὐκ ἐπεσκέψασθέ με. τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ καὶ αὐτοὶ λέγοντες· κύριε, πότε σε εἴδομεν πεινῶντα ἢ διψῶντα ἢ ξένον ἢ γυμνὸν ἢ ἀσθενῆ ἢ ἐν φυλακῇ, καὶ οὐ διηκονήσαμέν σοι; τότε ἀποκριθήσεται αὐτοῖς λέγων· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ᾿ ὅσον οὐκ ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἐλαχίστων, οὐδὲ ἐμοὶ ἐποιήσατε. καὶ ἀπελεύσονται οὗτοι εἰς κόλασιν αἰώνιον, οἱ δὲ δίκαιοι εἰς ζωὴν αἰώνιον..
ΣΚΕΨΕΙΣ – ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ – ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ
1. Τὸ τελικὸ δικαστήριο
Δὲν ὑπάρχει ἀμφιβολία ὅτι ἡ εὐαγγελικὴ περικοπὴ τῆς Κυριακῆς τῆς Κρίσεως, ὅπως ὀνομάζεται ἡ σημερινὴ Κυριακή, συγκλονίζει καὶ συνταράσσει κάθε συνετὸ ἄνθρωπο. Τὰ λόγια τοῦ Κυρίου σὲ αὐτὴν εἶναι προφητικά. Μᾶς περιγράφουν ὅτι ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς θὰ ἔλθει κατὰ τὴ Δευτέρα Παρουσία του γιὰ νὰ κρίνει ὅλους τοὺς ἀνθρώπους ὅλων τῶν ἐποχῶν. Τώρα ὁ Κύριος κρύβει τὸ μεγαλεῖο του πίσω ἀπὸ τὸ πέπλο τῆς ταπεινώσεως καὶ τῆς ἀφάνειας. Τότε θὰ ἔλθει ὡς ἔνδοξος Κριτής, μέσα σὲ θεϊκὴ δόξα καὶ λαμπρότητα, συνοδευόμενος ἀπὸ ὅλο τὸν ἀγγελικὸ κόσμο. Τώρα δείχνει τὴ μακροθυμία του στὶς πτώσεις μας. Τότε θὰ φανεῖ ἡ δικαιοσύνη του. Τώρα ἀνέχεται τὴν παρουσία τῶν ἀσεβῶν ἀνθρώπων ἀνάμεσα στοὺς δικαίους. Τότε θὰ τοὺς χωρίσει, ὅπως ὁ τσοπάνης χωρίζει τὰ πρόβατα ἀπὸ τὰ κατσίκια. Θὰ τοποθετήσει τοὺς δικαίους στὰ δεξιά του, ἐνῶ τοὺς ἀμετανόητους ἁμαρτωλοὺς στὰ ἀριστερά του.
Τὴν ἡμέρα τῆς Κρίσεως δὲν τὴ γνωρίζουμε· δὲν μᾶς ἀποκάλυψε τὸν ἀκριβὴ χρόνο τῆς Παρουσίας του ὁ Χριστός. Τὸ τελικὸ αὐτὸ δικαστήριο, ὡστόσο, εἶναι τὸ πιὸ βέβαιο γεγονὸς τοῦ μέλλοντος. Εἶναι διαβεβαίωση τοῦ Χριστοῦ καὶ δὲν χωρεῖ ἀμφισβήτηση. Ὅσο κι ἂν ἀποφεύγουμε νὰ τὸ ἀναλογισθοῦμε, ὅσο κι ἂν ἑκούσια ἢ ἀκούσια χανόμαστε στοὺς θορύβους τῆς καθημερινότητας καὶ ἀπασχολοῦμε τὴ σκέψη μας μὲ τὰ τρέχοντα θέματά μας, θὰ ἔλθει ἐκείνη ἡ στιγμή, ὁπότε ὅλοι μας θὰ σταθοῦμε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καὶ θὰ κριθοῦμε γιὰ ὅσα πράξαμε.
2. Ὁ κρυμμένος Θεὸς
Τὸ κριτήριο, μὲ τὸ ὁποῖο θὰ μᾶς κρίνει τότε ὁ Θεός, θὰ εἶναι ἡ ἀρετὴ τῆς ἀγάπης, καὶ μάλιστα τῆς ἀγάπης πρὸς τοὺς «ἐλαχίστους» ἀδελφούς μας, ὅπως ἀκούσαμε στὴν περικοπή. Ὁ Χριστὸς βάζει τὸν Ἑαυτό του στὴ θέση τῶν «ἐλαχίστων», δηλαδὴ τῶν φτωχῶν, τῶν ρακένδυτων, τῶν ἀσθενῶν, τῶν φυλακισμένων, τῶν ταλαιπωρημένων, τῶν ἀσήμαντων στὰ μάτια τοῦ κόσμου συνανθρώπων μας. Μᾶς βεβαιώνει δὲ ὅτι κάθε πράξη ἀγάπης καὶ φιλανθρωπίας πρὸς αὐτοὺς ἀναφέρεται σ᾿ Ἐκεῖνον τὸν ἴδιο. Ἀντίστοιχα κάθε ἀδιαφορία πρὸς αὐτοὺς καὶ σκληρόκαρδη συμπεριφορὰ τελικὰ πρὸς τὸν Χριστὸ ἀπευθύνεται.
Ἑπομένως κάθε ἄνθρωπος, ἀκόμη καὶ ὁ πιὸ εὐτελὴς σὲ κοινωνικὴ θέση, ἀποτελεῖ εἰκόνα τοῦ ἀπερινόητου Θεοῦ. Ἀναφέρεται στὸ συναξάρι τοῦ ἁγίου Μαρτίνου ὅτι κάποτε συνάντησε μέσα στὸ κρύο ἕνα φτωχὸ ζητιάνο χωρὶς ἐνδύματα. Ὁ Ἅγιος, ποὺ φοροῦσε τὴ στρατιωτικὴ στολή του, πῆρε τὸ ξίφος, ἔσχισε τὸν μανδύα του καὶ τὸν μοιράσθηκε μὲ τὸν φτωχό. Τὴν ἑπόμενη νύχτα τοῦ ἐμφανίσθηκε ὁ Κύριος, ντυμένος μὲ τὸ κομμάτι αὐτὸ τοῦ μανδύα, καὶ τοῦ εἶπε: «Μαρτίνε, μὲ ζέστανες μὲ τὸ ἔνδυμά σου» (Συναξάρι 12ης Νοεμβρίου).
Πίσω λοιπὸν ἀπὸ τὰ πρόσωπα τῶν ἐνδεῶν ἀδελφῶν μας κρύβεται ὁ Κύριος. Ὁ ἀόρατος Θεὸς γίνεται ὁρατὸς στὰ πρόσωπα τῶν συνανθρώπων μας. «Εἶδες τὸν ἀδελφόν σου; Εἶδες Κύριον τὸν Θεόν σου» (Κλήμεντος Ἀλεξανδρείας, ΕΠΕ 3, 114). Ὁ κάθε συνάνθρωπός μας καθίσταται, θὰ λέγαμε, μιὰ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, ἕνας ὁρατὸς Θεός. Πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ τὸν περιφρονήσουμε, νὰ τὸν προσπεράσουμε ἀδιάφοροι, ἢ πολὺ χειρότερα, νὰ τὸν ἀδικήσουμε, νὰ τὸν ἐκμεταλλευθοῦμε, νὰ τοῦ φερθοῦμε ἄσχημα; Στὸν ἴδιο τὸν Θεὸ ἁμαρτάνουμε τότε.
3. Οἱ αἰώνιες ἀπολαβὲς
Κάνει ἀσφαλῶς ἐντύπωση καὶ τὸ τέλος τῆς περικοπῆς, ποὺ μᾶς περιγράφει τὸ ἀποτέλεσμα τῆς μεγάλης δίκης: «Ἀπελεύσονται οὗτοι εἰς κόλασιν αἰώνιον, οἱ δὲ δίκαιοι εἰς ζωὴν αἰώνιον». Θὰ ὁδηγηθοῦν, δηλαδή, οἱ ἁμαρτωλοὶ στὴν αἰώνια κόλαση, ἐνῶ οἱ δίκαιοι στὴν αἰώνια ζωή. Δύο φορὲς ὁ Κύριος χρησιμοποιεῖ τὴ λέξη «αἰώνιον», γιὰ νὰ ὑπογραμμίσει ὅτι τὸ ἀποτέλεσμα τῆς τελικῆς Κρίσεως θὰ εἶναι ἀτελεύτητο, ἀμετάβλητο, ὁριστικό.
Αὐτὲς θὰ εἶναι οἱ ἀπολαβές· αἰώνια ἀπώλεια, ἢ αἰώνια ζωή· αἰώνια ὀδύνη στὸ βασίλειο τοῦ σκότους, ἢ αἰώνια εὐφροσύνη στὴ χαρὰ τοῦ φωτός· αἰώνια στέρηση τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ, ἢ αἰώνια πληρότητα ἀπὸ τὴν κοινωνία μαζί Του. Μιὰ αἰωνιότητα θὰ κριθεῖ τότε! Ἡ τελικὴ Κρίση στὸ τέλος τῆς ἱστορίας θὰ εἶναι ἡ ἀρχὴ τῆς αἰωνιότητας.
Τὸ ὁριστικὸ αὐτὸ ἀποτέλεσμα, ὡστόσο, ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὸ παρόν· ἀπὸ τὸ πῶς ζοῦμε στὴν ἐπίγεια ζωή. Ἡ ἀγάπη πρὸς τὸν Χριστό, ἡ ὁποία φανερώνεται μέσα ἀπὸ τὴν ἀγάπη πρὸς τοὺς συνανθρώπους μας, θὰ μᾶς κρίνει κατὰ τὴ Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου. Ἂς τὸ θυμόμαστε αὐτό, ὄχι μόνο κατὰ τὴ σημερινὴ ἡμέρα τῶν Ἀπόκρεω, ἀλλὰ κάθε ἡμέρα τῆς ζωῆς μας, ὥστε στὰ πρόσωπα τῶν «ἐλαχίστων» ἀδελφῶν μας νὰ συναντοῦμε καὶ νὰ ὑπηρετοῦμε τὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, γιὰ νὰ ἀπολαύσουμε καὶ τὰ ἄφθαρτα ἀγαθὰ τῆς Βασιλείας του· τὴν αἰώνια ζωὴ κοντά Του.
